-یاران حق در امانند
-مقدمه
-مفهوم حق
-حقوق متقابل رهبری و امام
-ویژگی های حقوق رهبری و مردم
-حقوق رهبری بر مردم
-وفاداری مردم نسبت به رهبر برگزیده ی خویش
-خیرخواهی و اندرزدهی مسلمین
-پذیرش و اجابت دعوت رهبری
-اطاعت فرمان رهبری و انجام اوامروی
-تفسیر غزل (غلام شاه جهان)(6204)
-سلاطین و بزرگانی که در مشهد مدفون هستند(5605)
-فضیلت زیارت حضرت رضا(4731)
-اولین غزل حضرت حافظ(3686)
-چگونه برای ظهور امام زمان (ع) آمادگی پیدا کنیم؟(3600)
-نوحه وداع امام حسن با برادر(3594)
-توسل به امام هادی(3374)
-ظلم پایدار نیست(2825)
-شهادت و محل دفن امام حسن(2102)
-دعای هنگام غسل زیارت(1922)
کد مطلب:265166 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:473
فرمایش پیامبر درباره خلفای دوازده گانه
امام احمد بن حنبل از جابر بن سمره نقل كرده می گوید: شنیدم رسول خدا صلّی اللّه علیه و آله و سلّم فرمود:
«یَكُونُ بَعدی اِثْنَا عَشَرَ خَلِیفَةً كُلُّهُمْ مِنْ قُریْشٍ؛
یعنی:
بعد از من دوازده نفر خلیفه خواهند بود كه همه آنان از قریش هستند». [1] .
این حدیث در سطح عجیبی از آن حضرت نقل شده كه به هیچ وجه قابل شك و تردید نیست و اهل حدیث به متواتر بودن آن اذعان كرده اند؛ مثلاً احمد بن حنبل آن را در مسند خویش، ج 5، با 34 سند از جابر بن سمره نقل می كند بدین طریق: ج 5، ص 86 با یك سند، ص 87 با دو سند، ص 88 با دو سند، ص 89 با یك سند، ص 90 با سه سند، ص 92 با دو سند، ص 93 با سه سند، ص 94 با یك سند، ص 95 با یك سند، ص 96 با دو سند، ص 97 با یك سند، ص 98 با چهار سند، ص 99 با سه سند، ص 100 با یك سند، ص 101 با دو سند، ص 106 با دو سند، ص 107 با دو سند، ص 108 با یك سند و در بعضی از آنها به جای «خلیفه» كلمه «امیر» ذكر شده است. می شود گفت: مسند جابر بن سمره را در نقل احمد بن حنبل نوعاً این حدیث تشكیل می دهد [2] و در ینابیع المودّه [3] نقل شده است كه «كُلُّهُمْ مِنْ بَنِی هاشِمٍ؛ همه آنان از بنی هاشم هستند».
این حدیث در صحیح بخاری [4] از جابر بن سمره چنین نقل شده است:
«قَالَ: سَمِعْتُ النَّبِیَّ یَقُولُ: یَكُونُ اِثْنا عَشَرَ اَمِیراً فَقَالَ كَلِمَةً لَمْ اَسْمَعْها فَقالَ اَبِی اِنَّهُ قَالَ: كُلُّهُمْ مِنْ قُرَیْشٍ».
یعنی:
«شنیدم رسول خدا صلّی اللّه علیه و آله و سلّم فرمود: دوازده نفر امیر خواهند بود، كلمه دیگری فرمود كه من نشیندم، پدرم گفت: پیامبر فرمود: همه آنان از قریش خواهند بود».
ابو میسای ترمذی آن را در صحیح [5] خود به عبارت: «یَكُونُ بَعْدِی اِثْنا عَشَرَ أَمِیراً... كُلُّهُمْ مِنْ قُرَیْشٍ» نقل كرده و اضافه می كند كه حدیثی است حسن و صحیح و می افزاید كه این حدیث از ابن مسعود و عبداللّه بن عمر نیز نقل شده است.
«مسلم بن حجاج نیشابوری» آن را در صحیح [6] خود با شش طریق نقل نموده است. و نیز ابو داوود آن را در سنن خود نقل می كند [7] همچنین حاكم نیشابوری [8] و صاحب كنزالعمّال [9] آن را با سه طریق از ضحاك بن قیس و جابر بن سمره و ابن مسعود نقل كرده اند.
سیوطی می گوید: «این حدیث با الفاظ مختلف منقول است و آنگاه آن را با نُه عبارت نقل می كند» [10] حافظ بن حجر از عبداللّه بن عمر نقل كرده می گوید: از رسول خدا صلّی اللّه علیه و آله و سلّم شنیدم كه می فرمود:
«یَكُونُ خَلْفِی اِثْنا عَشَرَ خَلِیفَةً، أبُو بَكْرٍ لا یَلْبَثُ اِلاّ قَلِیلاً؛
یعنی:
بعد از من دوازده نفر خلیفه خواهند شد، ابوبكر زندگی نمی كند مگر مدت كوتاهی».
بعد می گوید: قسمت اوّل این حدیث، متّفق علیه است، بخاری و مسلم و دیگران آن را با طرق عدیده نقل كرده اند. [11] .
نا گفته نماند كه: لازم نیست بیشتر از این در باره این حدیث شریف صحبت شود؛ زیرا صحت و حتمی بودن آن جای بحث نیست و همه آن را قبول كرده و به صدورش از رسول خدا صلّی اللّه علیه و آله و سلّم اذعان نموده اند، مهم این است كه بدانیم منظور آن حضرت از این دوازده نفر چه اشخاصی هستند؟
«یَكُونُ بَعدی اِثْنَا عَشَرَ خَلِیفَةً كُلُّهُمْ مِنْ قُریْشٍ؛
یعنی:
بعد از من دوازده نفر خلیفه خواهند بود كه همه آنان از قریش هستند». [1] .
این حدیث در سطح عجیبی از آن حضرت نقل شده كه به هیچ وجه قابل شك و تردید نیست و اهل حدیث به متواتر بودن آن اذعان كرده اند؛ مثلاً احمد بن حنبل آن را در مسند خویش، ج 5، با 34 سند از جابر بن سمره نقل می كند بدین طریق: ج 5، ص 86 با یك سند، ص 87 با دو سند، ص 88 با دو سند، ص 89 با یك سند، ص 90 با سه سند، ص 92 با دو سند، ص 93 با سه سند، ص 94 با یك سند، ص 95 با یك سند، ص 96 با دو سند، ص 97 با یك سند، ص 98 با چهار سند، ص 99 با سه سند، ص 100 با یك سند، ص 101 با دو سند، ص 106 با دو سند، ص 107 با دو سند، ص 108 با یك سند و در بعضی از آنها به جای «خلیفه» كلمه «امیر» ذكر شده است. می شود گفت: مسند جابر بن سمره را در نقل احمد بن حنبل نوعاً این حدیث تشكیل می دهد [2] و در ینابیع المودّه [3] نقل شده است كه «كُلُّهُمْ مِنْ بَنِی هاشِمٍ؛ همه آنان از بنی هاشم هستند».
این حدیث در صحیح بخاری [4] از جابر بن سمره چنین نقل شده است:
«قَالَ: سَمِعْتُ النَّبِیَّ یَقُولُ: یَكُونُ اِثْنا عَشَرَ اَمِیراً فَقَالَ كَلِمَةً لَمْ اَسْمَعْها فَقالَ اَبِی اِنَّهُ قَالَ: كُلُّهُمْ مِنْ قُرَیْشٍ».
یعنی:
«شنیدم رسول خدا صلّی اللّه علیه و آله و سلّم فرمود: دوازده نفر امیر خواهند بود، كلمه دیگری فرمود كه من نشیندم، پدرم گفت: پیامبر فرمود: همه آنان از قریش خواهند بود».
ابو میسای ترمذی آن را در صحیح [5] خود به عبارت: «یَكُونُ بَعْدِی اِثْنا عَشَرَ أَمِیراً... كُلُّهُمْ مِنْ قُرَیْشٍ» نقل كرده و اضافه می كند كه حدیثی است حسن و صحیح و می افزاید كه این حدیث از ابن مسعود و عبداللّه بن عمر نیز نقل شده است.
«مسلم بن حجاج نیشابوری» آن را در صحیح [6] خود با شش طریق نقل نموده است. و نیز ابو داوود آن را در سنن خود نقل می كند [7] همچنین حاكم نیشابوری [8] و صاحب كنزالعمّال [9] آن را با سه طریق از ضحاك بن قیس و جابر بن سمره و ابن مسعود نقل كرده اند.
سیوطی می گوید: «این حدیث با الفاظ مختلف منقول است و آنگاه آن را با نُه عبارت نقل می كند» [10] حافظ بن حجر از عبداللّه بن عمر نقل كرده می گوید: از رسول خدا صلّی اللّه علیه و آله و سلّم شنیدم كه می فرمود:
«یَكُونُ خَلْفِی اِثْنا عَشَرَ خَلِیفَةً، أبُو بَكْرٍ لا یَلْبَثُ اِلاّ قَلِیلاً؛
یعنی:
بعد از من دوازده نفر خلیفه خواهند شد، ابوبكر زندگی نمی كند مگر مدت كوتاهی».
بعد می گوید: قسمت اوّل این حدیث، متّفق علیه است، بخاری و مسلم و دیگران آن را با طرق عدیده نقل كرده اند. [11] .
نا گفته نماند كه: لازم نیست بیشتر از این در باره این حدیث شریف صحبت شود؛ زیرا صحت و حتمی بودن آن جای بحث نیست و همه آن را قبول كرده و به صدورش از رسول خدا صلّی اللّه علیه و آله و سلّم اذعان نموده اند، مهم این است كه بدانیم منظور آن حضرت از این دوازده نفر چه اشخاصی هستند؟
[1] مسند احمد بن حنبل، ج 5، ص 92.
[2] نگارنده اين مطلب را اوّل بار در كتاب منتخب الاثر، ص 12 ديدم، آنگاه به مسنداحمد مراجعه كرده ومحلهايش را شمردم، مطابق نقل منتخب الاثر، 34 طريق بود.
[3] ينابيع الموده، باب 77، ص 445.
[4] صحيح بخاري، ج 9، قبل از باب اخراج الخصوم، ص 101.
[5] صحيح ترمذي، ج 4، كتاب الفتن، باب ما جاء في الخلفاء، ص 501.
[6] صحيح مسلم، ج 2، كتاب الاماره، باب اوّل، ص 121 و 122.
[7] سنن ابوداوود، ج 2، كتاب المهدي، ص 421.
[8] مستدرك حاكم، ج 3، كتاب معرفة الصحابه (ذكر جابر بن سمره) ص 617.
[9] كنزالعمّال، حاشيه، مسند احمد، ج 5، ص 312.
[10] سيوطي، تاريخ الخلفاء، فصل مدت خلافت در اسلام، ص 10.
[11] ابن حجر، صواعق محرقه، فصل ثالث از باب اوّل، ص 18.